این لوت، جهانی است
بیابان لوت با ۸۰ هزار کیلومتر مربع در جغرافیای گسترده خود جاذبه‌های بی‌نظیری دارد. رود دائمی شور در دل کویر که سرمایه منحصربه‌فریدی محسوب می‌شود، تپه گندم‌بریان، کلوت‌های مسحورکننده، طلوع و غروب چشم‌نواز، سراب‌های زیبا، تپه‌های شن و ریگ‌های یلان گوشه‌ای از این جاذبه‌ها به شمار می‌روند. این لوت، جهانی است. بیابان لوت تیرماه سال ۹۵ به ثبت جهانی است رسید و نگاه‌های بیشتری را به خود جلب کرد؛ ایجاد دریاچه در فروردین ۹۸ در پی سیل رودشور، لوت را بیش از پیش در سطح جهانی معرفی کرد. با اینکه لوت بین استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و کرمان واقع شده و این استان‌ها را در بر می‌گیرد، زیباترین جاذبه‌های آن در نزدیکی شهداد استان کرمان قرار دارند. با توجه به فاصله ۹۱ کیلومتری این شهر با فرودگاه بین‌المللی کرمان، جاده آسفالت شهداد به نهبندان و تنوع آب و هوایی، شهداد به مرکز گردشگری لوت تبدیل شده است. تعداد بومگردی‌ها، هتل‌ها، سایر مراکز اقامتی و رونق اقتصادی، شهداد را گردشگرپذیر کرده اما جایگاهی که امروز گردشگری لوت و شهداد به آن رسیده است، می‌توانست با برنامه‌ریزی‌های اصولی و جامع در جایگاه بالاتر و موثرتری باشد. بیشتر گردشگران، صرفاً برای دیدن بیابان لوت به شهداد می‌آیند و اصلاً وارد این شهر نمی‌شوند؛ قبل از شهداد به سمت لوت می‌روند و برمی‌گردند. ضمن آنکه زیرساخت‌های رفاهی، بهداشتی و اقامتی (متناسب با شرایط ثبت جهانی) در محدوده جاده شهداد-نهبندان وجود ندارد. پایگاه امدادی-رفاهی تاسیس شده در کیلومتر ۷۵ جاده نهبندان نیز از فروردین ۹۸ با وقوع سیل تعطیل شد و دیگر راه‌اندازی نشد.
علاوه بر این، روستاهای اطراف لوت، به‌خوبی در چرخه گردشگری وارد نشدند؛ این دورافتادگی از مزایای گردشگری بیابان لوت در مناطق همسایه شهداد مانند گلباف نیز مشهود است. روستاها و مرکز دهستان تکاب در دو بخش جنوبی و شمالی قرار دارند. تنها تعدادی از روستاهای تکاب شمالی مانند شفیع‌آباد، ده سیف، ابراهیم‌آباد و ملک‌آباد (محل کمپ گردشگری ماهان) با گردشگران در ارتباط هستند، اما روستاهای جنوبی مانند سالارآباد، کریم‌آباد، رودخانه، استحکام و… کمتر به خود گردشگر می‌بینند، در حالی که از حیث داشته‌های طبیعی و سبک زندگی کویری واجد جاذبه‌های فراوان هستند. تنوع اقلیم روستاهای تکاب، شبیه‌ترین روستاها به مناطق جنوبی استان کرمان هستند. به عبارتی، با سفر به شهداد و عبور از این روستاها می‌توان به لوت رفت و در عین حال مزارع سبزی، سیر، گرمک، کلزا و علوفه، واحه‌های کویری، همزیستی تپه‌های شن با خانه‌ها، قنات‌ها، قلعه‌های تاریخی، پته‌دوزی، حصیربافی و زندگی مردم با بیابان را با همه وجود دید و با شناخت نسبی از فرهنگ مردم وارد لوت شد. بیابان لوت نیز سال‌ها محل عبور و مرور کاروان‌ها و ساربانانی بوده که تعاملات بازرگانی و فرهنگی دو سوی آن را رقم می‌زدند. چشم‌ها در گردشگری لوت، به سازه‌های طبیعی دوخته‌اند و کمتر به ویژگی‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی منطقه نگاه می‌شود. حتی آثار باستانی تمدن هفت هزارساله شهداد نیز زیر سایه کلوت‌ها دیده نمی‌شود.
شهداد در حالی که صاحب قدیمی‌ترین پرچم (بیرق) فلزی جهان و ده‌ها اثر منحصربه‌فرد دیگر است، اما کمترین نشانه و نمادی از آنها در کل بخش وجود ندارد. در همه این سال‌ها، یک رویداد صنایع دستی یا برنامه مشترک با سایر استان‌های همجوار در منطقه برگزار نشده است، در حالی که انواع حصیر، قالی، پته، چادرشب و… بافته و غذاها و خوراکی‌های متنوعی تولید می‌شود. لوت به ثبت جهانی رسیده است، اما هنوز مردم محلی شناخت درستی از ابعاد ثبت جهانی و تأثیرات و شرایط آن ندارند. دخیل کردن مردم در فرآیند آگاهی‌بخشی و مشارکت، هزینه‌های گردشگری لوت را کم می‌کند ضمن آنکه باید از آزمون و خطا دوری کرد. ورود بدون ضابطه برخی گردشگران و رفتارهای آسیب‌رسان به کلوت‌ها، ریختن زباله و… در کنار ساماندهی ناقص آفرودها آژیر خطر را به صدا درآورده است. مردم بخش گلباف، اندوهجرد و تکاب جنوبی و شهر شهداد باید به طور موثرتری وارد چرخه گردشگری لوت شوند، وگرنه این نامتوازنی می‌تواند منشا اختلافات منطقه‌ای گردد. هرچند فعالیت دوستداران لوت در کرمان و شهرهای دیگر قابل توجه است، اما در حوزه لوت، تشکل‌های مردم‌نهاد چندان ایجاد نشده و نیاز به آموزش اهالی و تأسیس آنها در مناطق لوت‌نشین ضروری است. سیرچ زادگاه نویسنده شهیر ایرانی، استاد هوشنگ مرادی کرمانی، شهداد زادگاه شاعر و نویسنده کودکان و نوجوان افسانه شعبان‌نژاد و اندوهجرد زادگاه ادیب توانا بهزادی اندوهجردی است.
دست‌کم سه هزار مورد از اشیای باستانی در شهداد کشف شده، صنایع دستی و محصولات متنوع، فرهنگ غنی و آداب و رسوم خاص خود مانند آیین سالاررجب در عید مبعث، نخل‌گردانی محرم و… دارد، اما تار و پود تابلوی گردشگری شهداد و بیابان لوت با همه داشته‌ها و ظرفیت‌ها بافته نشده است. توسعه درون‌زا در کنار توان بیرونی نسخه و نقشه بیرونی برای توسعه پایدار شهداد کافی نیست؛ توسعه درون‌زا در کنار استفاده از توان بیرونی با هم می‌تواند مسیر آبادانی و پیشرفت این بخش را تسهیل کند. آموزش، توانمندسازی، مشارکت‌بخشی و استفاده از نظرات، تجربه و دانش بومی و خلق زبان مشترک برای همدلی و درک متقابل بیش از همیشه احساس می‌شود. آن‌هایی که هزاران سال با کویر و بیابان لوت زیسته و به آن خو گرفته‌اند، بهترین یار و یاور برای گردشگری، گردشگران و سرمایه‌گذاران هستند. به لوت رفتن، آدابی دارد. ترد و شکننده است؛ تاب دستکاری و رفتارهای غیراصولی را ندارد. مراقبش باشیم. بگذاریم رد پا بر آن بماند، نه رد لاستیک و آج و آه. لوت، یکی از ناب‌ترین مکان‌ها برای یاد خدا بودن است، دیدن ستاره‌ها و عظمت خلقت؛ راز و نیایش در شکوه معماری شن و باد، رویاندن خیال و دیدن روی ماه؛ حرمتش را حفظ کنیم. این لوت، جهانی است و جهانی ماندن لوت، به محلی ماندنش وابسته است. ایجاد زیرساخت‌های لازم منطبق با الزامات ثبت جهانی و نیز اقلیم ملموس و غیرملموس آن، پیوند همسایگان لوت با جهان و آوردن جهان به واحه‌ها و مناطق بیابانی با حفظ فرهنگ و هویت اصیل، رمز موفقیت‌های افزون‌تر در گردشگری لوت و شکوفایی آن است.
این لوت، جهانی است
جاذبه‌های بی‌نظیر بیابان لوت
بیابان لوت با مساحت ۸۰ هزار کیلومتر مربع، یکی از بزرگترین و زیباترین بیابان‌های جهان است. این منطقه با ویژگی‌های منحصر به فردی همچون رود دائمی شور، تپه‌های گندم‌بریان، کلوت‌های مسحورکننده، و منظرهای خیره‌کننده طلوع و غروب خورشید، جایگاه ویژه‌ای در جغرافیای ایران و جهان دارد. این جاذبه‌ها نه تنها گردشگران داخلی بلکه علاقه‌مندان از سراسر جهان را به خود جذب می‌کند.
اهمیت جهانی ثبت‌شده بیابان لوت
در تیرماه سال ۹۵، بیابان لوت به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد. این رویداد، توجه بیشتری به این منطقه زیبا و طلاعی جغرافیایی آن جلب کرد و ظرفیت‌های گردشگری آن را به مرحله‌ای جهانی ارتقا داد. ثبت جهانی بیابان لوت ناشی از ارزش‌های طبیعی و زیباشناختی بالای این منطقه است که می‌تواند به عنوان یکی از جاذبه‌های برتر گردشگری جهانی مطرح شود.
تأثیر ثبت جهانی لوت بر گردشگری منطقه
ثبت جهانی بیابان لوت در تیرماه سال ۹۵، تأثیر قابل‌توجهی بر رونق گردشگری منطقه داشته است. پس از این ثبت، تعداد گردشگران به طور چشمگیری افزایش یافت و شهر شهداد تبدیل به مرکز اصلی گردشگری لوت شد. ایجاد زیرساخت‌های رفاهی و اقامتی در شهداد و نزدیکی آن به فرودگاه بین‌المللی کرمان، دسترسی بیشتری برای گردشگران فراهم کرده است. اما هنوز هم نیاز به توسعه و بهبود زیرساخت‌های موجود احساس می‌شود.
زیرساخت‌های گردشگری لوت و چالش‌های آن
سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های گردشگری لوت، از جمله هتل‌ها، بومگردی‌ها و مراکز اقامتی، موجب افزایش رونق اقتصادی منطقه شده است. کمبود زیرساخت‌های رفاهی و بهداشتی در مسیر شهداد-نهبندان و تبعیض در گردشگری واردشدنی و ناپایدار، چالش‌هایی هستند که باید برطرف شوند.
مشارکت جامعه محلی در توسعه گردشگری لوت
یکی از نکات مهم در توسعه پایدار گردشگری لوت، دخیل کردن فعالانه مردم محلی در این فرآیند است. حضور و مشارکت جامعه محلی در آگاهی‌بخشی و مدیریت گردشگران می‌تواند سهم قابل‌توجهی در کاهش هزینه‌ها و افزایش کیفیت خدمات داشته باشد. همچنین، آموزش و توانمندسازی اهالی محلی جهت ارائه خدمات بهتر به گردشگران، می‌تواند به حفظ فرهنگ و هویت منطقه کمک کند.
نقش فرهنگ و میراث در جذب گردشگران لوت
لوت نه تنها دارای جاذبه‌های طبیعی است بلکه میراث فرهنگی و تاریخی غنی نیز در این منطقه وجود دارد. آثار باستانی مثل ارگ‌های تاریخی و سنت‌های مردمی مانند پته‌دوزی و حصیربافی، می‌توانند به عنوان جاذبه‌های فرهنگی، گردشگران بیشتری را به این منطقه جذب کنند. این میراث فرهنگی، بعد دیگر از زیبایی‌های طبیعی لوت است که می‌تواند به عنوان یک مکمل ارزشمند در حوزه گردشگری عمل کند.
تهدیدات زیست‌محیطی و امنیتی در بیابان لوت
با افزایش تعداد گردشگران و ورود بدون ضابطه برخی از آنها، خطراتی همچون تخریب کلوت‌ها، ریختن زباله‌ها و خسارت به محیط زیست در بیابان لوت افزایش یافته است. همچنین، ناکامی در ساماندهی آفرودها و ورود بی‌رویه وسایل نقلیه، آدرنالین خطر را به صدا درآورده است. برای حفظ و نگهداری از این منطقه ارزشمند، نیازمند برنامه‌های مدیریتی و حفاظت مناسب مکانیش هستیم.
آینده گردشگری پایدار در لوت و شهداد
تحقق گردشگری پایدار در لوت و شهداد نیازمند تلاش‌های مداوم در زمینه برنامه‌ریزی، توسعه زیرساخت‌ها و حفاظت از محیط زیست است. ایجاد پیوندهای محکم بین سرمایه‌گذاران، گردشگران و جامعه محلی می‌تواند مسیر پیشرفت این منطقه را هموار کند. بهره‌گیری از توانمندی‌های افراد بوم‌گرد و کسانی که هزاران سال در کنار کویر لوت زندگی کرده‌اند، می‌تواند به عنوان بهترین یار و یاور برای ارتقای گردشگری این منطقه عمل کند.
مزیت‌های اقتصادی و اجتماعی گردشگری لوت
گردشگری لوت با ایجاد فرصت‌های شغلی، افزایش درآمد و رونق اقتصادی منطقه، تاثیرات مثبت بسیاری را به همراه داشته است. همچنین، تعاملات فرهنگی و اجتماعی بین گردشگران و مردم محلی، موجب ارتقای سطح فرهنگی و فهم متقابل میان اقوام شده است. با این حال، برای بهره‌مندی از تمامی این مزایا، نیازمند تلاش برای حل مشکلات و بهبود زیرساخت‌ها هستیم.
پیشنهاداتی برای بهبود گردشگری لوت
برای بهبود وضعیت گردشگری لوت، پیشنهاد می‌شود که اقدامات زیر به صورت فوری و هماهنگ انجام شوند: بهبود زیرساخت‌های رفاهی و اقامتی در شهداد، ارتقای سامانه‌های مدیریت گردشگری، ایجاد برنامه‌های آموزشی برای مردم محلی، توسعه جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی، و حفاظت موثر از محیط زیست. همچنین، باید سیاست‌های حمایت از گردشگران پایدار و حفظ تعادل بین توسعه گردشگری و حفاظت از طبیعت طبیعی لوت اعمال شود.
این لوت، جهانی است
سوالات متداول
- چگونه می توان با ایران چارتر تماس گرفت؟
- برای تماس با ایران چارتر می توانید با شماره ۰۲۱۹۱۰۹۱۱۹۰ تماس بگیرید و یا از طریق ایمیل info@irancharter.ir با آنها در ارتباط باشید.
- آیا در سایت ایران چارتر قیمت بلیط ها ذکر شده است ؟
- قیمت بلیط ها و خدمات ارائه شده توسط ایرلاین ها به طور مداوم در حال تغییر است. برای اطلاعات دقیق تر، به سایت Irancharter.ir مراجعه کنید.
- آیا ایران چارتر با سایر شرکت های هواپیمایی همکاری می کند؟
- ایران چارتر با ایران چارتر , Irancharter , Irancharter.ir همکاری می کند.
شهداد منبع خبری : https://www.irna.ir/news/85718200/%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D9%84%D9%88%D8%AA-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA